جایگاه و معنای "بل" و "کلا" از منظر سیاق قرآنی

ﺣﺮوف ﯾﮑﯽ از اﻗﺴﺎم ﮐﻠﻤﻪ در زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ اﺳﺖ. اﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﮔﺮوه از ﮐﻠﻤﺎت در ﺷﻤﺎر، ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ اﺳـﻢﻫـﺎ وﻓﻌﻞﻫﺎ و دﯾﮕﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎی واژهﻫﺎ ﮐﻤﺘﺮﻧﺪ و اﺳﺘﻘﻼل ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﻧﺪارﻧﺪ؛ ﻟﯿﮑﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺶﻧﻤﺎی ﻧﺤﻮی ﮐﻠﻤـﺎت، ﺑـﺴﯿﺎرﭘﺮاﻫﻤﯿﺖاﻧﺪ، زﯾﺮا اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ واژهﻫﺎ ﺑﺮای ﭘﯿﻮﻧﺪ دادن ﻣﯿﺎن ﮐﻠﻤﺎت و ﺟﻤﻼت ﺑﻪﮐﺎر ﻣﯽروﻧﺪ. بنابراین یکی از مهمترین ابزارهائی که ما را در فهم بهتر و منسجم تر از قرآن کریم یاری می رساند شناخت جایگاه و معنای حروف است و برای فهم دقیق معنای حروف نیز، نیازمند توجه به سیاق هستیم. نویسنده درصدد جمع آوری نظر پژوهشگران و مفسران درباره معنای حروف "بل" و "کلا" و بررسی صحت و سقم آن از منظر سیاق قرآن بوده و به نتایج زیردست یافته است: معنای واحدی که می توان برای "بل" در نظر گرفت، معنای "ترقی" است. معادل صحیحی را که می توان در زبان فارسی برای آن قرار داد، "بلکه دقیقتر بگویم" است. "بل" ما قبل خود را رد نمی کند بلکه می فهماند که آنچه پس از آن می آید، نگاهی کاملتر و دقیقتر به مساله مورد بحث است. لذا متکلم حکیم می تواند حرفهای خود را با "بل" ترقی دهد. معنای واحدی که می توان برای "کلا" در نظر گرفت، معنای "ردع" است. معادل صحیحی را که می توان در زبان فارسی برای آن قرار داد، "چنین نیست که می پندارید" است. "کلا" به طور کلی مطلب قبل از خود را رد می کند و مانع تصور مخاطب از آن می شود، لذا متکلم حکیم نمی تواند حرفهای خود را با "کلا" رد کند.